in: Current Endodontic Studies 7, Oğuz Yoldaş, Editor, akademisyen yayınevi, Ankara, pp.139-163, 2025
THE MECHANISM OF PAIN AND THE ROLE OF ANALGESICS IN ENDODONTIC TREATMENTS
Pain is defined by the International Association for the Study of Pain (IASP) as “an unpleasant sensory and emotional experience associated with actual or potential tissue damage”. One of the most common reasons for visiting the dentist is pain. The dentist should first diagnose the pathology causing the pain, then apply the appropriate treatment, and limit medication use to necessary cases.
Pain related to the teeth and surrounding tissues is usually caused by inflammation and may develop due to infection, trauma, or surgical procedures. Endodontic pain management involves a combination of effective endodontic treatment and appropriate use of analgesics. For this purpose, non-narcotic analgesics (paracetamol, NSAIDs) and narcotic analgesics (opioids) are used. NSAIDs inhibit COX-1 and COX-2 enzymes, reducing prostaglandin synthesis and effectively controlling inflammation-related pain. Ibuprofen, flurbiprofen, dexketoprofen, naproxen sodium, etodolac, and diclofenac belong to this group, with ibuprofen being one of the most commonly preferred drugs.Paracetamol has strong analgesic and antipyretic properties, but its anti-inflammatory effect is limited.
Opioids are used in some dental procedures due to their strong analgesic properties; however, they should be prescribed with caution due to the risk of addiction. Pain management in dentistry requires the combined application of pharmacological and clinical approaches.
Keywords: Pain Mechanisms, Pain Management, Analgesics, Endodontic Pain, Inflammation, Non-steroidal Anti-inflammatory Drugs, Paracetamol
ENDODONTİK TEDAVİLERDE AĞRININ MEKANİZMASI VE ANALJEZİKLERİN ROLÜ
Ağrı, Uluslararası Ağrı Araştırmaları Birliği (IASP) tarafından, “gerçek veya potansiyel doku hasarıyla ilişkili hoş olmayan duyusal ve duygusal bir deneyim” olarak tanımlanmaktadır. Diş hekimine başvuruların en yaygın nedenlerinden biri ağrıdır. Diş hekimi öncelikli olarak ağrıya neden olan patolojinin teşhisi yapılmalı, ardından uygun tedavi uygulanmalı ve ilaç kullanımı gerekli durumlarla sınırlandırılmalıdır.
Diş ve çevre dokularla ilişkili ağrılar genellikle inflamasyon kaynaklıdır ve enfeksiyon, travma ya da cerrahi girişimler sonrası gelişebilir. Endodontik ağrı yönetimi, etkili bir endodontik tedavi ile uygun analjezik kullanımının kombinasyonunu içerir. Bu amaçla non-narkotik analjezikler (parasetamol, NSAİİ) ve narkotik analjezikler (opioidler) kullanılmaktadır. NSAİİ’ler, COX-1 ve COX-2 enzimlerini inhibe ederek prostaglandin sentezini azaltır ve inflamasyona bağlı ağrıyı etkili bir şekilde kontrol altına alır. İbuprofen, flurbiprofen, deksketoprofen, naproksen sodyum, etodolak ve diklofenak bu gruptadır ve en sık tercih edilen ilaçlardan biri ibuprofendir. Parasetamol ise güçlü analjezik ve antipiretik özelliklere sahip olup antiinflamatuar etkisi sınırlıdır.
Opioidler, güçlü analjezik özellikleri nedeniyle bazı diş hekimliği uygulamalarında kullanılmakla birlikte, bağımlılık riski nedeniyle dikkatli reçetelendirilmelidir. Diş hekimliğinde ağrı yönetimi, farmakolojik ve klinik yaklaşımların birlikte uygulanmasını gerektirir.
Anahtar Kelimeler: Ağrı Mekanizmaları, Ağrı Yönetimi, Analjezikler, Endodontik Ağrı, İnflamasyon, Non-steroid Antiinflamatuar İlaçlar, Parasetamol