Research Information System
10. ULUSAL DAHİLİ VE CERRAHİ BİLİMLER YOĞUN BAKIM KONGRESİ, İstanbul, Turkey, 27 - 30 November 2013, pp.41-42
Amaç: Yoğun bakım hastalarında düzeltilmiş kalsiyum (Ca) değerlerinin
hipokalsemi tanısında yeterli olup olmadığını göstermeyi amaçladık.
Gereç ve Yöntemler: Ekim 2009 ile Mart 2011 arasında yoğun bakım
ünitemize yatan 187 hastadan yatış sırasında total Ca, albumin ve iyonize Ca düzeyleri gönderildi. Hastaların düzeltilmiş Ca düzeyleri üç farklı
formüle göre hesaplandı. Formül 1: Düzeltilmiş Ca (mmol/L)= Total Ca
(mmol/L)+ 0,02X [40-Albumin (g/L) Formül 2: Düzeltilmiş Ca (mmol/L)=
Total Ca (mmol/L)+ 0,025X [40-Albumin(g/L)], Formül 3: Düzeltilmiş Ca
(mmol/L)= Total Ca (mmol/L)+ 0,023X [40-Albumin (g/L)] olarak belirlendi.
İyonize Ca düzeyi ile düzeltilmiş kalsiyum düzeyleri karşılaştırıldı. Yatış
sırasında hastaların demografik özellikleri, hastalık şiddeti skorlamaları,
yoğun bakıma yatış tanıları kaydedildi. İstatiksel analizle düzeltilmiş Ca
düzeylerinin hipokalsemi tanısında değerini göstermek amacıyla ROC
eğrisi çizildi. İyonize Ca düzeyi ile düzeltilmiş Ca değerlerinin korelasyonuna bakıldı. Hipokalseminin mortaliteye etkisi incelendi.
Bulgular: Çalışmaya toplam 187 hasta (103 erkek, 84 kadın) dahil edildi.
Hastaların yaş ortalaması 63,2±1,2 idi. Yatış Akut Fizyoloji ve Kronik
Sağlık Değerlendirmesi (APACHE II) ortalaması 23,1±7,7, Ardışık Organ
Yetmezliği Değerlendirme Skoru (SOFA) ortalaması 8,0±3,9 ve Glasgow
Koma Skoru (GKS) ortalaması 12,3±3,3 idi. Yatış sırasında gönderilen
ortalama iyonize kalsiyum değeri 1,15±0,18 mmol/L, ortalama albumin
düzeyi 2,67±0,66 gr/dL olarak tespit edildi. Hastaların düzeltilmiş kalsiyum değerlerinin ortalaması Formül 1’e göre 2,25±0,24 mmol/L (9,0±0,96
mg/dL), Formül 2’ye göre 2,31±0,24 mmol/L (9,24±0,96 mg/dL), Formül 3’e
göre 2,28±0,19 mmol/L (9,08±0,76 mg/dL) idi. Hipokalsemi tanısı, iyonize
kalsiyumun 1,1 mmol/L olması olarak tanımlandı. Buna göre hipokalsemi
oranı %37 iken, formüllere göre düzeltilmiş Ca değerleri kullanıldığında
hipokalsemi oranı, Formül 1 için %25, Formül 2 için %16 ve Formül 3 için
%19 olarak saptandı. Formüllere göre düzeltilmiş Ca değerlerinin hipokalsemi tanısını koymaktaki değerini tespit etmek için çizilen ROC eğri
analizine göre, eğri altındaki alan Formül 1 için 0,718 (p<0,001), Formül 2
için 0,715 (p<0,001), ve Formül 3 için 0,725 (p<0,001) olarak tespit edildi.
Korelasyon katsayıları sırasıyla 0,247, 0,360, 0,375 bulundu. Hipokalseminin
yoğun bakım hastalarında mortaliteye etki etmediği görüldü (p=0,134).
Sonuç: Yoğun Bakım hastalarında düzeltilmiş Ca değerleri hipokalsemi
tanısında kullanılmakla birlikte, hipokalsemiyi olduğundan daha az olarak tespit etmektedirler. Bu nedenle kritik hastalarda hipokalsemi tanısı
için iyonize kalsiyumun direkt olarak ölçülmesi önerilebilir.