Birinci Basamak Sağlık Çalışanlarında İş Doyumu ve Etkileyen Faktörler: Sistematik Derleme


Topuz İ., Daş Geçim G. Y.

2. Uluslararası 3. Ulusal Halk Sağlığı Hemşireliği Kongresi, Ankara, Turkey, 7 - 09 January 2021, no.169, pp.244

  • Publication Type: Conference Paper / Summary Text
  • City: Ankara
  • Country: Turkey
  • Page Numbers: pp.244
  • Kütahya Health Sciences University Affiliated: Yes

Abstract

Giriş-Amaç: İş doyumu; bireylerin işini yapmaktan duydukları hoşnutluk olarak tanımlanmaktadır. Bu sistematik derlemenin amacı, birinci basamak sağlık çalışanlarında iş doyumu ve etkileyen faktörleri değerlendiren çalışmaları incelemektir. Gereç-Yöntem: Araştırma Temmuz-Kasım 2020 tarihinde birinci basamak sağlık çalışanları (primary health care workers), iş (job) ve iş doyumu (job satisfaction) anahtar kelimeleri ile Pubmed®, CINAHL®, Cochrane®, ScienceDirect®, ULAKBİM ve Google Akademik veri tabanları taranarak iki araştırmacı tarafından gerçekleştirilmiştir. Çalışmada 2007-2019 yılları arasında yayın dili Türkçe veya İngilizce olan, tam metnine ulaşılan 129 literatür incelenmiştir. Araştırmada, dahil edilme kriterlerine uygun bulunan toplam 6 makale değerlendirilmiştir. Veriler, araştırmacılar tarafından geliştirilen standart bir veri özetleme formu kullanılarak analiz edilmiştir. Çalışmaya dahil edilme kriterleri: 1. Tam metnine ulaşılabilen araştırma makalesi olması, 2. Çalışmaların 2007-2019 tarihleri arasında yayınlanmış olması, 3. Yayın dilinin Türkçe veya İngilizce olması, 4. Örneklemin, ulusal, uluslararası veya bölgesel kapsayıcılığı olması Bulgular: Çalışmalarda birinci basamak sağlık çalışanlarının ortalama çalışma süreleri 4.5±7.3 ile 11.5±6.2 yıl arasında ve genel iş doyumları orta düzeydedir. Çalışmaların beşinde çalışanların içsel iş doyumunu, dışsal iş doyumuna göre yüksek yaşadıkları; dördünde de çalışma süresi arttıkça iş doyumu düzeylerinin arttığı saptanmıştır. Sağlık çalışanlarının iş doyumunun yaş, cinsiyet, medeni durum, uzun yıllar çalışıyor olmak, çalışma koşulları, çalışılan yer, alınan ücret, sorumlu olunan hasta sayısı, duygusal tükenmişlik ile ilişkili olduğu belirlenmiştir. Sonuç: Bu sistematik incelemede, farklı ülkelerde birinci basamak sağlık çalışanlarının içsel iş doyumları yüksek, genel iş doyumları orta düzeyde bulunmuştur. İş doyumunu etkileyen içsel veya dışsal faktörler, çalışma koşullarına bağlı olarak değişmektedir. Bu nedenle birinci basamak sağlık çalışanlarının çalışma koşullarının düzenlenmesi, iş doyumunu etkileyen faktörlerin tükenmişliği azaltma ve iş performansını artırmada göz önüne alınması önerilebilir.

Anahtar Kelimeler: Birinci basamak sağlık çalışanları, iş, iş doyumu