Research Information System
21. Aile Hekimliği Araştırma Günleri 2-6 Mayıs 2023 Online, Ankara, Turkey, 2 - 06 May 2023, pp.57-58
Kütahya İlinde Okul Çağı Çocuklarında Gıda Takviyesi Kullanma Oranlarının Değerlendirilmesi
Mehmet Tolga Yılmaz, Adem Durmaz, Çağla Özdemir, Yasemin Kurtoğlu
Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi Aile Hekimliği Anabilim Dalı
Giriş ve Amaç: Gıda takviyesi, beslenmede oluşabilecek eksiklik veya hatalar sonucu gelişebilecek, vücut
için gerekli maddelerin eksiklikleri düzeltmek, belirli besinlerin ihtiyaca bağlı olarak yeterli düzeyde alımını
sağlamak veya belirli fizyolojik işlevleri desteklemek amacıyla alınan vitamin, mineral, aminoasit ve diğer
bitkisel ürünler olarak tanımlanabilir. Çocuk ve ergenlerde gıda takviyesi kullanımı, gerekli olan birçok
vitamin ve mineraldeki yetersiz alım düzeyi ile ilişkilendirilmiştir. Çalışmamız Kütahya İlindeki okul çağı
çocuklarının, gıda takviyesi kullanma oranları, türü ve ne için kullanıldığını araştırmak amacıyla yapılmıştır.
Yöntem: Uzmanlık bitirme tezinden üretilen kesitsel, tanımlayıcı nitelikteki bu çalışma Kütahya İli Milli
Eğitim Müdürlüğüne bağlı merkez okullarda Kasım-Aralık 2022 tarihleri arasında 572 öğrenci üzerinde
yapılmıştır. Gönüllü olan öğrenci ve ebeveynleri üzerinde sosyodemografik özellikler ve gıda takviyesi
kullanma durumu, kullanma amacı, hangi çeşit gıda takviyesi kullandığı gibi soruların yer aldığı bir anket
uygulandı.
Bulgular: Çocukların yaş ortalaması 10,62±3,81 yıl olmak üzere %50,9’u (n=291) erkekti. Öğrencilerin
%28,5’i (n=163) ortaokul, %26,7’si (n=153) ilkokul, %26,4‘ü lise (n=151) ve %18,4’ü (n=105) de okul öncesi
düzeyinde eğitim görmekteydi. %88,6’sı (n=507) devlet, %11,4’ü (n=65) de özel kurumlarda eğitim
almaktaydı. Çocuklarda gıda takviyesi kullanım oranı %46,9 (n=268) idi. En sık okul öncesi sınıfta eğitim
alan çocuklar (%65,7) gıda takviyesi kullanmaktaydı. Çocukların kullandığı gıda takviyesinin çeşidi
incelendiğinde, en sık kullanılanı D vitamini %54,1 (n=145) idi. Ayrıca solunum sistemi enfeksiyonuna sık
yakalanan çocukların (%50,2) en sık gıda takviyesi kullandığı saptandı. Çocuklar en sık bağışıklık sistemini
güçlendirme amacıyla kullanmaktaydı.
Tartışma ve Sonuç: Çocuklarda gıda takviyesi kullanım oranlarının yüksek olduğu tespit edilmiştir. Beklenen
yaşam süresinin artması, hastalıklara karşı korunma, mevcut sağlık durumunun korunması, kozmetik nedenler
nedeniyle gıda takviyesi kullanılma oranları her geçen gün artmaktadır. Bu sebeple de gıda takviyelerinin
hangi durumlarda, hangi amaçla ve ne şekilde kullanılacağına dair doktorlara ve diğer yardımcı sağlık
personellerine gerekli eğitimlerin verilmesi önerilir.