Aile Hekimliği Polikliniğine Başvuran Hastalarda, Hiperürisemi ve Gut Hastaliği Prevalansinin Değerlendirilmesi


Creative Commons License

Durmaz A.

22st International Eastern Mediterranean Family Medicine Congress - DAAHK 2023, Adana, Turkey, 11 - 14 May 2023, pp.449-451

  • Publication Type: Conference Paper / Summary Text
  • City: Adana
  • Country: Turkey
  • Page Numbers: pp.449-451
  • Kütahya Health Sciences University Affiliated: Yes

Abstract

Amaç: Aile Hekimliği polikliniğine başvuran hastalarda, hiperürisemi ve gut prevalansının değerlendirilmesi amaçlandı. Gereç ve yöntem: Ağustos/2021 ve Kasım/2021 tarihleri arasında Kütahya Yıldırımbeyazit Aile Sağlığı Merkezine tetkik yaptırmak için başvuran 728 kişi içinden kan ürik asit değeri yüksek olan 94 hasta belirlenmiştir. Bu hastalara kronik hastalıkları, kullandığı ilaçları ve mevcut şikayetleri sorulmuştur. Bulgular: Hiperürisemi gözlenen 94 hastanın yaş ortalaması 58,83±15,98 yıl (min:24: max:87) idi, 41 kişi (%43,6) erkek, 53 kişi (%56,4) kadın olduğu gözlenmiş. Kan ürik asit ortalaması 8,21± 0,89 mg/dl idi. Hastaların %43,6 (n:41) ‘ünde kronik bir hastalığının olduğu saptandı. En fazla kronik hastalık hipertansiyon ve diyabetti. %0,96 (n:7) kişide önceden gut hastalığı öyküsü vardı. Hiperürisemili hastaların %9,6 (n:9)’u kan ürik asit seviyesini yükselten (tiyazid grubu diüretik, asetil salisilik asit gibi) bir ilaç kullanmaktaydı (Tablo 1). Ayrıca hiperürisemisi olan n:94 hastadan %4,5 (n:33)’inde eklem ağrısı vardı. Bu ağrısı olan hastaların %3,4 (n:25)’inde ise özellikle ayak başparmağında ağrı mevcuttu. Kendilerine bu ağrının daha önceden var olup olmadığı sorulduğunda; bu hastalar ağrının ara ara olduğunu ve bir süre sonra geçtiğini belirtti.

Sonuç: Gut, hiperürisemi ve monosodyum ürat kristallerinin eklem içi ve etrafında birikmesi sonucu ortaya çıkan metabolik bir hastalıktır. Hiperürisemi serum ürik asit sentezindeki artış (serum ürik asit seviyesi 6,8 mg/dL üzerinde olması) ve/veya böbrekten atılımındaki azalması ile ortaya çıkabilir. Gut erkeklerde daha sık görülürken, kadınlarda postmenopozal dönemde sıklığı artar. Ayrıca insidansın yaşla birlikte arttığı da bilinmektedir. Toplumda asemptomatik hiperürisemi prevalansı Sağlık bakanlığı verilerine göre %5-8 arasında bildirilse de bazı kaynaklarda bu oran %15’lerdedir. Gut prevalansı ise ülkelere göre değişmekle birlikte %0,9 ile %2,5 arasındadır. Çalışmamızda (n:728) asemptomatik hiperürisemi %13 ve gut hastalığı prevalansı ise %0,96 olarak bulundu. Kan tetkiki yaptıran hastaların çoğu kadın cinsiyette olması nedeniyle, çalışmamızda da hiperürisemi prevalansı kadınlarda daha yüksek saptandı. Dünya genelinde hiperürisemi ve gut hastalığı prevalansı gittikçe artmaktadır. Çalışmamızda ise hiperürisemi prevalansının artmış olduğunu ama gut hastalığı tanısı alan vaka sayısının ise az olduğunu saptadık. Anamnezde hiperürisemisi olan %3,4 (n:25) vakada ayak baş parmağında ağrı ve yer yer kızarıklık mevcuttu. Ayak baş parmağı (metatarsofalangeal) ekleminin tutulumu gut için tipiktir. Bu da bize gut hastalığının tanısının atlanarak gecikildiği ya da ilk gut atağının bu hastalarda rastlanıldığını düşündürdü. Tanı konulmasındaki bu gecikmeler, gut hastalığına bağlı komplikasyonların önlenmesinde gecikmelere yol açabilir. Bu nedenle hekimlerin ve halkın hiperürisemi ve gut hastalığı hakkındaki bilgi ve farkındalığını artırılması, bu hastalığın tanısı ve komplikasyonlarının önlenmesinde faydalı olabilir.

Anahtar kelimeler: Aile Hekimliği, Poliklinik, Hiperürisemi, Gut, Prevalans.