ÖZET Zorunlu yatırılarak tedavi, akıl hastalığı, akıl zayıflığı, alkol veya uyuşturucu madde bağımlılığı gibi durumlar karşısında bireyin kendisine veya topluma verebileceği zararların önlenmesi amacıyla uy- gulanan bir tedbir kararıdır. Bu uygulama, Türk Medeni Kanunu'nun 432. maddesinde düzenlenmiş olup, kişinin özgürlüğünün kısıtlanması söz konusu olduğundan hukukta “ultima ratio” son çare olarak baş- vurulması ve kişisel korunmanın başka şekilde sağlanamaması gerekmektedir. Koruma amaçlı özgürlü- ğün kısıtlanması ile ilgili hukuki ve tıbbi uygulamalar, güncel literatürlerde incelenmiştir. Bu bağlamda, zorunlu yatırılarak tedavi, sadece bireyin değil, aynı zamanda toplumun da sağlık ve güvenliğini koruma amacına hizmet eder. Ancak, bu tür bir müdahalenin, bireyin hak ve özgürlüklerine saygı gösterilerek, yasal çerçeveler ve uluslararası normlar dahilinde uygulanması esastır. Bu nedenle, zorunlu tedavi ka- rarları, uygun hukuki süreçlerin izlenmesi ve bireyin ayrıntılı değerlendirilmesi ile alınmalıdır.

Anahtar Kelimeler: Psikiyatrik tedavi süreci; insan hakları; hastaneye yatış

ABSTRACT Compulsory hospitalization and treatment, in the face of mental illness, intellectual dis- ability" alcohol or drug addiction, is a measure taken to prevent the harm an individual may cause to them- selves or to society. This practice is regulated under Article 432 of the Turkish Civil Code and involves the restriction of an individual's freedom. Therefore, in law, it is considered an "ultima ratio" or last re- sort that should be resorted to only if personal protection cannot be ensured in any other way. Legal and medical practices related to the restriction of freedom for protective purposes have been examined in current literature. In this context, compulsory hospitalization and treatment serve not only to protect the individual but also the health and safety of society at large. However, such intervention must be carried out respecting the rights and freedoms of individuals, within legal frameworks and international norms. Therefore, decisions on compulsory treatment should be made following appropriate legal processes and a detailed evaluation of the individual.

Keywords: Psychiatric therapeutic process; human rights; hospital charges