Research Information System
5. Ulusal Acil Hemşireliği Kongresi, İzmir, Turkey, 2 - 04 May 2019, pp.1-2
Amaç : Bu çalışma Türkiye’de acil servis hemşirelerinin tükenmişliği konusunda yayınlanmış çalışmaların gözden
geçirilmesi ve çalışmalardan elde edilen verilerin sistematik olarak incelenmesi amacıyla gerçekleştirilmiştir.
Yöntem : İncelenen araştırmalar uluslararası veri tabanlarından; Medline,PubMed “nursing,emergency
department,emergency nursing,burnout,burnout in emergency nursing,Turkey” ve ulusal veri tabanlarından; ULAKBİM
Türk Tıp Dizini,Google Akademik “hemşirelik,acil servis,acil servis hemşireliği,tükenmişlik,acil hemşirelerinde
tükenmişlik,Türkiye” kelimeleri ile aralara ‘ve’ifadesi kullanılarak tarandı.Konuyla ilgili 1681 ulusal ve uluslararası yayına
ulaşılmış olup araştırmaya dahil edilme kriterlerine(Tablo1) uygun olarak 6 yayın çalışma kapsamına alınmıştır ve
bulguları açısından sistematize edilerek incelenmiştir.
Bulgular : İncelenen çalışmalarda;Sönmez (2006) yapmış olduğu tez çalışmasında;acil servislerde çalışan hemşirelerin
tükenmişliğin alt boyutu olan duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarı düzeylerinin Türkiye hemşire normlarının
altında olduğu bulunmuştur. Kavlu (2008) yapmış olduğuçalışmada;Acil hemşirelerin çoğunun tükenmişlik
yaşadığı,duygusal tükenme ve duyarsızlaşma arttıkça iş doyumu ve yaşam kalitesi azalmakta; kişisel başarı arttıkça iş
doyumu ve yaşam kalitesinin arttığını bulmuştur. Ersoy-Kart(2009) yapmış olduğu çalışmada özel ve kamu hastanesindeki
hemşirelerin tükenmişlik düzeylerinin farklı olmadığı bulunmuştur.Kebapçı ve Akyol (2011)yapmış olduğu çalışmada;acil
birimlerde çalışan hemşirelerin duygusal tükenmişlik düzeyiile duyarsızlaşma düzeyi orta ve kişisel başarı düzeyi düşük
olarak bulunmuştur.Yanık ve Büyükateş (2016)yapmış olduğu çalışmada;acil servis hemşirelerinin çoğu zaman genel
tükenmişlik yaşadığı ve orta düzeyde işlerinden tatmin olduğu bulunmuştur.Palazoğlu ve Koç (2017)yapmış olduğu
çalışmada;acil servisteki görevlerine, çalıştığı acil servisten memnuniyetine, iş türüne, iş yaşam kalitesine ve iş
memnuniyetine göre tükenmişlik düzeyinin farklılıklar gösterdiği bulunmuştur. İş doyumunu kötü olarak nitelendiren
hemşirelerin daha yüksek tükenmişlik düzeyleri bulunmuştur.
Sonuç : Hemşirelerin acil serviste çalıştıkları ortam,yaptıkları işten memnuniyet ve tükenmişlik durumları ile ilgili yapılan
çalışmalar yeterli değildir.Daha fazla stresle karşılaşan acil servis hemşirelerinin yapılan işten memnuniyet ve tükenmişlik
düzeyleri,hasta bakımı ve tedavisi için olumsuz etkiler yaratabileceği için oldukça önemlidir.Hemşirelerin mutlu ve iş
doyumu yüksek şekilde çalışması hastalar açısından hayati öneme sahiptir.Yapılan çalışmalar acil servislerde çalışan
hemşirelerde tükenmişlik ve iş tatminine yönelik daha kapsamlı araştırmalar yapılması ve bu araştırma sonuçlarına yönelik
olarak tükenmişlik düzeyinin azaltılmasıiçin hemşireleri destekleyen programlar oluşturulması gerektiğini göstermektedir.
Anahtar kelimeler: hemşirelik, acil servis, acil servis hemşireliği, tükenmişlik, acil hemşirelerinde tükenmişlik, Türkiye