15. ULUSAL 3. ULUSLARARASI YARA KONGRESI, Antalya, Turkey, 16 - 19 December 2021, pp.55-56, (Summary Text)
SB-24
KRONIK YARASI OLAN HASTALARDA MALNUTRISYONUN
VE VÜCUT KITLE İNDEKSININ YARA EVRESI, BRADEN
SKORU VE YARA İYILEŞMESI İLE OLAN İLIŞKISI
Ali Cihat Yıldırım1
, Canan Bulut Ayaz2
, Özlem Arık3
1
Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi Tıp Fakültesi, Genel Cerrahi Ana Bilim Dalı,
Kütahya
2
Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi Tıp Fakültesi, Evliya Çelebi Eğitim ve Araştırma
Hastanesi, Stoma ve Yara Bakım Hemşireliği, Kütahya
3
Kütahya Sağlık Bilimleri Üniversitesi Tıp Fakültesi, Biyoistatistik Ana Bilim Dalı, Kütahya
Giriş: Kronik yara bakımı, multidisipliner yaklaşımı gerektiren çok boyutlu bir süreçtir.
Kronik yara bakım hastalarında bir çok ko-morbid hastalık eşlik etmektedir. Beslenme
bozuklukları da bunlardan biridir. Malnutrisyon, kronik yara bakımında iyileştirmeyi
zorlaştıran önemli bir faktördür.
Bu çalışmamızda kronik yarası olan hospitalize hastaların yatış anında bakılan vücut kitle
indeksleri(VKİ) ve malnutrisyon durumlarının yatış anındaki yatış evresi,Braden skalası ve
tedavi sonrası yara iyileşme durumları ile olan ilişkisini ortaya koymaya çalıştık.
Materyal-Metod: Palyatif bakım amacıyla yatışı yapılan ve takibinde kronik yarası
nedeniyle yara bakım birimimize başvuran hastalar çalışmaya dahil edildi. Hastaların yaş,
cinsiyet, palyatif bakıma yol açan etyolojik hastalık, ek hastalık, yara lokalizasyonu, yatış
anı NPUAP yara evresi, Braden puanı ve tedavi sonrası yara iyileşme durumları kaydedildi.
Bulgular: Çalışmaya 79 hasta dahil edildi. Hastaların 28’i erkek, 51’i kadın idi. Hastaların
yaş ortalaması 70,69 idi. En sık yatış endikasyonları arasında; 15 hastada genel basınç yarası,
13’er hasta COVID sonrası takip ve SVO hastalığı ve 9 hastada da koroner arter hastalığı
mevcuttu. Ko-morbid hastalıklar arasında diyabet 28 hastada, diyabet ve hipertansiyon 11
hastada gözlendi.47 hastada sakral yara mevcuttu. Hastaların vücut kitle indeksi ortalaması
25,32 idi. Hesaplanan NRS-2002 puanı ortalaması 4,93 iken, Braden puan ortalaması 12,65 idi.
Yara evresi ile VKİ arasında istatistiksel olarak anlamlı bir farklılık çıkmamıştır.
Ayrıca VKİ ile yara iyileşme durumu arasındaki ilişki istatistiksel olarak anlamlı değildir.
VKİ ile BRADEN puanı arasında ise istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki vardır( p<0,05).
NRS 2002 puanı ile Braden puanı ve yara evresi arasında ise istatistiksel
olarak anlamlı bir ilişki yoktur. Yine NRS 2002 puanı ile yara iyileşme durumu
arasında anlamlı bir ilişki çıkmamıştır. Yatış anındaki BRADEN puanı ile yara
iyileşme durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki vardır ( p<0,05).
Yine yara evresi ve yara iyileşme durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki
bulundu (p<0,05).
Sonuç: Yatış anındaki yara evresi ve BRADEN puanı doğrudan yara iyileşme durumu ile
ilişkilidir. Yara gelişiminde ve yara iyileşmesinde malnutrisyonun önemli bir faktör olduğu
bilinse de çalışmamızda istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki bulunamadı. Daha yüksek hasta
popülasyonlu çalışmalarla bu ilişki ortaya konabilir.
Anahtar Kelimeler: malnutrisyon, yara iyileşmesi, BRADEN puanı