Research Information System
Sosyal Araştırmalar ve Davranış Bilimleri Dergisi Journal of Social Research and Behavioral Sciences, 2019 (Peer-Reviewed Journal)
Investigation of Activity Performance, Participation and Related Factors in The Period of Caring
For Person in Palliative Term
Introduction
Having role of caring for individual in last stage of life can affect lives of caregiver in many
ways.Caregivers may experience limitations with different emotional threats such as exhaustion,
desperation in daily lives.
Aim: The aim of study’s to examine the individual factors may affect the effects of participation in daily
living and instrumental activities in the caregiving process of caregivers.
Method: Forty caregivers(48,20±10,61;32 female, 8 male) participated in study. Activity performance
of individuals, activities they thought to be limited and regarded as significant were examined with
semistructured interviews and Canadian Occupational Performance Measurement(COPM).Pain,
exhaustion, anxiety, wellbeing factors may affect activity performance of individuals’re evaluated with
Visual Analog Scale(VAS), Caregiver Burden Scale, Beck Anxiety Questionnaire. The relationship
between activity participation and others was analyzed by Pearson Correlation Analysis in SPSS 23.0.
Results: Individuals reported spending most of time with their children, selfcare activities, recreational
activities, having difficulty in dealing with housework(COPM performance:3.35±1.65). Pain’s
common, backache-neck pain are the most common.Between individuals; activity performance and
wellbeing(r=,878), living activities(r=,708), satisfaction(r=,916) were found positive correlation,
between pain intensity and anxiety score(r=-,480) were found negative correlation(p<0,05).
Conclusion and Discussion: In study, it’s observed individuals; wellbeing and activity participation’re
affected.We think it may be appropriate for individuals to have occupational therapy and psychosocial
rehabilitation support to meet their support needs in caregiving process and to ensure role balance.
Keywords: Palliative care, caregiver, activity performance
Giriş Yaşamın son evresinde bulunan bireye bakım verme rolüne sahip olmak bireylerin yaşantılarını birçok yönden etkileyebilmektedir. Bakımveren bireyler tükenmişlik, çaresizlik gibi farklı emosyonel tehditlerle günlük yaşamlarında limitasyonlar yaşayabilmektedir. Amaç: Çalışmamız bakımveren bireylerin bakım verme sürecinde günlük yaşam aktiviteleri(GYA) ve enstrumental günlük yaşam aktivitelerine(YGYA) katılımdaki etkilenimleri ve aktivite katılımlarını etkileyebilecek bireysel faktörleri incelemeyi amaçlamaktadır. Yöntem: 40 bakımveren birey (48,20±10,61; 32 kadın,8 erkek) çalışmamıza katılmıştır. Bireylerin aktivite performansları, limitlendiğini düşündükleri ve önemli gördükleri aktiviteler yarı yapılandırılmış görüşmeler ve Kanada Aktivite Performans Ölçümü (KAPÖ) testiyle detaylıca incelenmiştir. Bireylerin aktivite performanslarını etkileyebilecek ağrı, tükenmişlik, anksiyete, iyilik hali faktörleri görsel analog skala (VAS), bakım verme yükü ölçeği (BYÖ), Beck Anksiyete Anketi ile değerlendirilmiştir. Aktivite katılımı ve diğer faktörler arasındaki ilişki SPSS 23.0 programında Pearson Korelasyon Analizi ile incelenmiştir. Bulgular: Bireyler sırasıyla en fazla çocuklarıyla vakit geçirme, öz bakım aktiviteleri, rekreasyonel aktiviteler ev işleriyle ilgilenmekte zorlandıklarını belirtmişlerdir(KAPÖ performans:3.35±1.65). Ağrı yaygın görülmekte olup bel ve boyun ağrıları en sık karşılaşılanlardır. Bireylerin aktivite performansı ve iyilik hali(r=,878), yaşam aktiviteleri(r=,708), aktivite tatmini(r=,916) arasında pozitif yönlü korelasyon saptanırken ağrı şiddeti (r=,692) ve anksiyete skoru arasında(r=-,480) negatif yönlü kuvvetli korelasyon bulunmuştur(p<0,05). Sonuç ve Tartışma: Çalışmamızda bireylerin iyilik halleri ve aktivite katılımlarının etkilendiği görülmüştür. Bireylerin bakım verme sürecinde destek ihtiyaçlarının karşılanması, rol dengelerininsağlanabilmesi için ergoterapi ve psikososyal rehabilitasyon desteği almalarının uygun olabileceğini düşünmekteyiz.
Anahtar Kelimeler: Palyatif bakım, bakımveren, aktivite performansı