23. Ulusal Türk Ortopedi ve Travmatoloji Kongresi, Antalya, Turkey, 29 October - 03 November 2013, vol.47, pp.159-160
Amaç: Bel a¤r›s› ve nedenleri birçok araflt›rmaya
konu olurken, ayak problemleri ve
bunlar›n bel a¤r›s› ile olan iliflkisine yönelik
çal›flmalar oldukça yetersiz kalmaktad›r.
Halbuki, ayak ve ayak bile¤ini içeren deformite
ve yaralanmalar, önlem al›nmaz ise, alt
ekstremitedeki daha ciddi yaralanmalar›n ve
bel a¤r›lar›n›n sebebi olabilmektedir. Bu nedenle
bu araflt›rma, üniversite ö¤rencilerinde
ayak problemlerini belirlenmesi ve bu problemlerin
bel a¤r›s› ile olan iliflkisinin de¤erlendirilmesi
amac› ile yap›lm›flt›r.
Yöntem: Çal›flmaya yafl ortalamalar› 20.65
olan, 17’ si bayan, 12’si erkek olmak üzere
toplam 29 üniversite ö¤rencisi kat›lm›flt›r.
Kalkaneovalgus / varus aç›lar› ö¤renciler yüzüstü
yatarken gonyometre kullan›larak ölçülmüfltür.
Pes planus deformitesi ise Feiss
çizgisine göre navikula tüberkülünün kaç cm
afla¤›da oldu¤u ölçülerek hesaplanm›flt›r.
Halluks valgus deformitesi var/yok olarak
de¤erlendirilmifltir. Günlük yaflam aktivitelerindeki
ayak a¤r›s› ve fonksiyonlar›n› de-
¤erlendirmek için Ayak ve Ayak Bile¤i Görsel
Analog Skalas› Anketi kullan›lm›flt›r. Bel
a¤r›s› ise Oswestry Bel A¤r›s› Anketi kullan›-
larak de¤erlendirilmifltir. Ayr›ca son bir y›l
içerisindeki ayak bile¤i burkulma say›s›,
ayakkab› tercihleri ile bel ve alt ekstremitedeki
problemleri de sorgulanm›flt›r.
Bulgular: Ö¤rencilerin yafl ortalamalar›
20.65±1 (da¤›l›m 19-23) iken vücut kitle indeksleri
ortalamas› 22.02±2.34 olarak bulunmufltur.
Yirmidört ö¤renci spor ayakkab›
giymeyi tercih ederken, 5 ö¤renci spor ayakkab›
n›n yan› s›ra topuklu ayakkab›y› da s›kl›kla kulland›klar›n› belirtmifllerdir. Kalkaneovalgus
aç›lar› sa¤ ayakta ortalama 3.96±1.70
(0-8°) iken solda 3.58±1.72 (0-8°) olarak hesaplanm›
flt›r. Pes planus d¤erlendirmesinde
sa¤ ayakta navikula tüberkülü Feiss çizgisine
göre ortalama 1.40±0.75 (da¤›l›m 0-3.30) cm
afla¤›da bulunurken sol ayakta 1.47±0.60 (da-
¤›l›m 0.5-2.5) cm afla¤›da bulunmufltur. Sa¤
ayakta 8 ö¤rencide halluks valgus bulunurken
sol ayakta 10 ö¤rencide bu deformiteye
rastlanm›flt›r. Bu deformiteler ile Oswestry
Bel Anketi sonuçlar› aras›nda iliflki bulunmam›
flt›r. Alt ekstremite ve bel problemleri ile
ayak bile¤i burkulmas› aras›nda orta düzeyde
bir iliflki bulunmufltur (r=0.636, p<0.01).
Ayak ve Ayak Bile¤i Görsel Analog Skalas›
Anketi sonuçlar› ile Oswestry Bel A¤r›s› Anketi
sonuçlar› aras›nda ise pozitif yönde orta
düzeyde iliflki saptanm›flt›r (r=0.449, p<0.05).
Ç›kar›mlar: Bu sonuçlar do¤rultusunda
günlük yaflam aktivitelerinde ayak ve ayak bile¤
i fonksiyonlar›ndaki limitasyonlar›n bel
a¤r›s› üzerinde etkili oldu¤u söylenebilir. Bu
nedenle bel a¤r›s› ile ilgili durumlarda, ayak
ve ayak bile¤inin de de¤erlendirilmesinin ve
gerekli önlemlerin al›nmas›n›n, tedavinin etkinli¤
ini artt›raca¤› düflünülmektedir. Bu konuda
daha kapsaml› çal›flmalar›n yap›lmas›
gerekmektedir.